“Dişlerimin arasına birkaç tane koydum ve kıtırladım. Ağzımın arkasındaki biber gibi, yavaş yavaş yükselen bir aroma bırakan kişnişler ve ardından yavaş yavaş yoğunlaşan bir ısıyla çatladılar. Tadı bir saniye içinde değişir. Isı oyalandı. Ancak baharat aroması hoş bir şekilde temperlendi, yasemin, fındık, tereyağı ve turunçgilleri hatırlatan lezzetleri ve fındıktan elde ettiğiniz yağlılıklarla olgunlaştı. Karabiberlerden tamamen farklıydılar ve bence, kıyaslanamayacak kadar iyi.”
Amanda Hesser, New York Times, 2000
Aframomum melegueta, Zingiberaceae (zencefilgiller ailesinden) bir türdür ve kakule ile yakından ilgilidir. Tohumları bir baharat olarak (öğütülmüş veya bütün) kullanılır ve genellikle cennet taneleri, melegueta biber, timsah biber, Gine taneleri, ossame ve fom wisa isimleriyle anılır. Gine biber terimi de kullanılmıştır, fakat bu isim daha çok Xylopia aethiopica'ya (Selim taneleri) kullanılır. Kendine has keskin, karabiber narenciye aromalı bir lezzettir.
Kelimenin eş anlamlıları A. melegueta
Aframomum grana-paradisi (L.) K.Schum.
Aframomum meleguetella K.Schum.
Alexis grandiflora (Sm.) Salisb.
Alpinia grana-paradisi (L.) Ayı
Amomum elatum Salisb. [Illegitimate]
Amomum grana-paradisi L.
Amomum grandiflorum Sm.
Amomum melegueta Roscoe [Yasadışı]
Amomum melegueta var. Violacea Ridl.
Kakule grana-paradisi (L.) Kuntze
Kakule grandiflorum (Sm.) Kuntze
Torymenes officinalis Salisb. [Illegitimate]
A.melegueta'nın ortak isimleri
Batı Afrika bölgesine özgüdür. Aşağıdaki dağılım haritası Etiyopya’nın Basketo bölgesinde ( Basketo special woreda ), Nijerya, Uganda, Angola, Benin, Gambiya, Gana, Gine, Fildişi Sahili, Liberya Cumhuriyetinde Pepper Coast -
Biber sahili- ( Grain Coast-Tahıl Sahili) bu ürünün adını taşıyan tarihsel kıyı bölgesidir , Sierra Leone, Togo, Kamerun, Kongo, Gabon, Körfez'de bulunduğunu göstermektedir Gine Is., Kongo Demokratik Cumhuriyeti (Zaire), Gine-Bissau'dur ancak yaygın olarak diğer tropikal Afrika, Güney Amerika ve diğer birçok yerin çeşitli bölgelerinde yetiştirilmektedir.
Aframomum melegueta, Batı Afrika kıyılarındaki bataklık habitatlarına özgü çok yıllık otsu bir bitkidir. Trompet şeklindeki mor çiçekleri, sayısız küçük, kırmızımsı kahverengi tohum içeren, 5-7 cm uzunluğunda bakla haline gelir.
Tohumların keskin ve biberli tadı, (6) -paradol (sistematik ad: 1- (4-hidroksi-3-metoksifenil) -dekan-3-on) gibi aromatik ketonlardan kaynaklanır. Uçucu yağlar yalnızca eser miktarda ortaya çıkar.
Zaman zaman kök kısa olabilir ve genellikle izlerin ve yaprakların düştüğünü gösterir. Yapraklar, iyi yapılandırılmış bir damar sistemi ile ortalama 35 cm uzunluğunda ve 15 cm genişliğindedir. Otsu bitkinin çiçekleri, aromatiktir, turuncu renkli bir dudak ve zengin pembemsi-turuncu bir üst kısmı vardır. Meyveler çok sayıda, küçük, altın kırmızı-kahverengi tohum içerir.
A.melegueta ALLIGATOR BİBER DEĞİLDİR
Tohum timsah biber ila C. Danielli , A. citratum veya A. exscapum . Baharat Nijerya, Gana, Gine ve Liberya gibi ülkelerde yabani olarak yetişir. İngilizce adı - Timsah biber , bakla açıldığında ve tohumlar gösterildiğinde, tohumlar onları saran bir derecik cilde sahiptir ve bu derinin içindeki tohumların yumruları bir timsahın sırtına benzer. Timsah biberi sadece tohum olarak satılan cennet taneciklerinin aksine tohum içeren bir bakla olarak satılmaktadır. A.melegueta (Cennet taneleri) tohumlarından daha aromatiktir .
Genel olarak birçok ülkede (örn. Nijerya) bir Lay-man tarafından Timsah biber olarak bilinen bu aynı bitkinin, aynı zamanda o bölgedeki botanik araştırmacılar tarafından A. melegueta (Cennetin Taneleri) olarak da adlandırıldığını belirtmek gerekir.
Tohum - tatlandırıcı olarak kullanılır. Bir kakule tadı. Aromatik, keskin tohumlar ekmekler, şaraplar, tatlılar, dondurmalar, şekerler ve alkolsüz içecekler dahil çok çeşitli yiyecek ve içeceklerde lezzet verici olarak kullanılır. Aktif madde zencefilde olduğu gibi, gingerol ile ilgili olan paradol'dür . Meyve - çiğ. Tohumları çevreleyen meyve özü, yenir veya uyarıcı olarak çiğnenir.
Sosis ve bira üretiminde baharat olarak kullanılmıştır. Bugün butik bira üretiminde, cinlerde ve Norveç akvavitlerinde kullanılır. Bazı tanınmış şefler tarafından kullanılmalarından dolayı, cennet taneleri Kuzey Amerika'da popülerleşmeye başlamıştır. Alton Brown çeşninin hayranıdır ve onu bamya güveçinde ve TV pişirme programı Good Eats'ın bir bölümünde elmalı turta tarifinde kullanmaktadır. Cennet taneleri aynı zamanda çiğ yiyecek diyeti gibi bazı diyetlerde insanlar tarafından da kullanılıyor, çünkü bunlar karabiberden daha az sindirim için rahatsız edicidir. Batı Afrika halk tıbbında, cennet taneleri ısınma ve sindirim özellikleri için değerlidir ve Nijerya'daki Efik halkı arasında suçluluk belirleyici ve çileleri belirleme amacıyla kullanılmıştır. A. melegueta, Karayipler ve Latin Amerika’da dini ( voodoo ) törenlerde kullanıldığı için tanınmaktadır. Olgun meyveleri epilepsi için Benin'de (Batı Afrika) kullanılmaktadır.
A.melegueta'nın tıbbi kullanımları; anti-enflamatuar yetenek, antimikrobiyal aktiviteler, diş problemini önleme / iyileştirme, astım ve vücut zayıflığına iyi gelir. Oral alımı ile vücut enerjisini ve aktivitesini artırır. Zea mays (Mısır) gibi mahsuller üzerindeki koruyucu kapasite ve daha fazla tıbbi kullanım günlük olarak keşfedilmektedir.
Kök, sindirime yarar sağlayan ve spazmları hafifleten keskin, uyarıcıdır. Ağrılı adet kanaması, aşırı laktasyon, doğum sonrası kanama ve kısırlık gibi çeşitli bozuklukların tedavisinde dâhili olarak bir kaynatma yapılır. Kökler yıl boyunca toplanabilir ve daha sonra kullanılmak üzere taze veya kurutulmuş olarak kullanılabilir. Esas olarak baharat olarak kullanılmasına rağmen, tohumların sindirim sistemi üzerinde uyarıcı bir etkisi vardır, mideyi güçlendirir ve ısıtır. Hazımsızlık, şişkinlik ve şişkinliği hafifletmek ve kolik veya kavrama nedeniyle oluşan karın rahatsızlıklarını hafifletmek için kullanılırlar. Tohumlar kusmayı azaltmaya veya önlemeye ve bulantıdan kurtulmaya yardımcı olabilir. Ayrıca bir afrodizyak olarak kullanılmıştır. Tohum baş soğuk algınlığı, grip, hafif karın ağrıları, kabızlık, adet ağrıları ve romatizma tedavisinde kullanılır.
Zingiber officinale ile birlikte, soğuk algınlığı ve ateş tedavisinde kullanılır. Sitron suyunda ezilmiş, glandüler problemlerin tedavisinde kullanılırlar. Toz haline getirilmiş tohumlar kabızlık ağrılarını tedavi etmek için bir lavman içerisinde kullanılır ve artrit ağrılarını hafifletmek için bir merhem içinde hardal yağı ile karıştırılır.
Tohumlar, Piper nigrum tohumları ile toz haline getirilir ve daha sonra genel şişlikleri ve ağrıları tedavi etmek için kullanılan bir merhem haline getirmek için hindistan cevizi yağı ile karıştırılır. Tüm bitkinin kaynaşması, adet ağrısını tedavi etmek için kullanılır. Müshil ve genel bir ilaç olarak kullanılan bir kaynaşma ile Justicia Secunda ile içilir. İfade yaprak suyu scrofula tedavisinde kullanılır. Tohum, antispazmodik, kirletici ve pektoral niteliklere sahip uçucu yağ paradolünü içerir. Tohum% 0.3 - 0.5 oranında esansiyel yağ içerir; paradol (zencefilde bulunan gingerol ile ilişkili) olarak adlandırılan keskin bir like ve tanenler. Bitki alkaloid piperin, uçucu yağlar ve reçineler içerir.
Tohum yağı parfümeride bir lezzetlendirici madde olarak kullanılır. Bu BİLGİ neredeyse kesinlikle tohumdaki uçucu yağlara atıfta bulunur
Aframomum corrorima , Zingiberaceae (zencefilgiller ailesi) bir türdür. Etiyopya kakulesi , yalancı kakule veya korarima olarak bilinen baharat, bitki tohumları (genellikle kurutulmuş) den elde edilir ve yaygın olarak Etiyopya ve Eritre mutfağında kullanılır . Bu madde berbere, mitmita , awaze ve diğer baharat karışımları ile aynı zamanda kahve de tat için kullanılır. Etiyopya bitkisel tıbbında, tohumlar tonik, kirletici ve müshilolarak kullanılır.
Bitki Tanzanya'ya, batı Etiyopya ( Tana Gölü ve Gelemso civarında ), güneybatı Sudan , batı Uganda ya özgüdür. Etiyopya ve hem de Eritre de tarımı yapılır.
Yetiştirme Detayları
Tropik bir bitkidir, metreye kadar yükselen yerlerde bulunur.
Yıllık gündüz sıcaklıklarının 21-28°c arasında olduğu alanlarda en iyi şekilde büyür, ancak 10-34°c'ye dayanabilir.
Bitkiler, yaklaşık 15 ° C'den daha düşük olmayan bir minimum sıcaklığı tercih eder.
1.500-1.900mm aralığında bir yıllık ortalama yağış miktarını tercih eder, ancak 1.000 - 2.400 mm'ye kadar tolerans gösterir.
Kısmi gölgede iyi drene olmuş bir toprağı tercih eder.
5,5-6,5 aralığında bir pH'ı tercih eder, 4,5-7,5 tolere eder.
Kaynaklar:
Comments