Koleksiyoncu ile lejyon arasında ilişki ve kök birliği olduğunu bundan altı sene evvel pul koleksiyonculuğu (filateli) hakkında bir şeyler yazmaya çalışırken öğrendim. Hâlbuki tam kırk yedi senelik pul koleksiyoncuyum, amatör bir filatelist de diyebiliriz.
Fransızca collection “toplama, biriktirme” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince aynı anlama gelen collectio sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince colligere “(seçip) toplamak” fiilinden +(t)ion ekiyle türetilmiştir. Bu fiil Latince legere, lect- “seçmek, ayırmak” fiilinden con+ ön ekiyle türetilmiştir. İşte tam burada sözlükler sizi “lejyon” kelimesine yönlendiriyor; Fransızca légion “özel ordu birliği” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince legiō “ordu, alay” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince legere “seçmek, ayırmak” fiilinden +(t)ion ekiyle türetilmiştir. Bu fiil Hint Avrupa Anadili yazılı örneği bulunmayan *leǵ- “seçmek, ayırmak” biçiminden evrilmiştir. Latince legere fiili esasen "seçmek, ayırmak", ikinci olarak “okumak” anlamındadır. Aynı şekilde Karş. Eski Yunanca légō 1. "seçmek, ayırmak, 2. "sayı saymak", 3. "söylemek". Anlam ilişkisi için karş. Arapça faraḳa "ayırdı, ayırt etti", farḳ "ayrım", firḳa "ordu birliği". Tam burada bir de “logos” kelimesine küçük bir bakış atmak gerekiyor; Eski Yunanca lógos λόγος “1. söz, kelam, 2. söz söyleme eylemi ve kapasitesi, 3. anlatı, bilim, yasa, 4. sayı” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca légō λέγω, λογ- “seçmek, ayırmak, sayı saymak, söylemek” fiilinden türetilmiştir. Eski Yunan kültürünün temel kavramlarından biridir. Legō/leksō fiilinin anlam yelpazesi, Latince legere "1. seçmek, 2. okumak" fiiline paraleldir.
Burada durmak gerekiyor galiba yoksa pul koleksiyonu yerine kelime koleksiyonu yapmak zorunda kalacağım. Koleksiyonculuk çok keyifli bir konu, uzun uzun bir şeyler yazmak isteği uyandırıyor. Temas ettiği yerler o kadar çok, çeşidi ve tarihi geçmişi o kadar eski olduğu için yaz yaz bitmez.
Benim de blog da Koleksiyon, filateli diye yazılar da konu kısmım var. Blog ilk açıldığında konu başlığı olarak koydum. Bir türlü yazamadım. Taslaklar var. Şimdi bunları toparlamaya yazmaya karar verdim.
Yalnızca pul koleksiyonculuğu değil; koleksiyon konusunda da yazmak niyetindeyim. Bu yazı genel bir giriş olarak kabul edilebilir. Derli toplu bir yazı dizisi mi olacak? Hayır. Böylece daha rahat yazacağım diye umuyorum.
Koleksiyon Sosyoloji, Psikoloji, Ekonomi, Felsefe, Tarih, Teoloji gibi birçok –loji dalının konusu aslında, ben de elimden geldiğince bir “biriktirici, toplayıcı” olarak konuyu inceleyeceğim.
Aşağıda pul ve pul koleksiyonculuğu ile ilgili kısa bir yazı var, bunları detaylandıracağız beraberce. Buradan da çağrı yapmış olalım. Bu konu ile ilgili fikirleri, bilgileri, eleştiri ve önerileri olanları samimiyetle bekliyorum.
Filatelik koleksiyonlar, posta pullarını toplama ve inceleme sanatını ifade eder. Bu büyüleyici hobi, pul tutkunlarının tarih ve kültürel mirasa olan ilgisini tatmin ederken, aynı zamanda görsel sanat eserleri ve nadir belgeler koleksiyoncuları çekiyor.
Filatelik koleksiyonlar, pul tarihine dayanır. 1840 yılında Birleşik Krallık'ta ilk posta pulu olan Penny Black basıldığında, pul koleksiyonculuğunun temelleri atıldı. Bu küçük kağıt parçaları, posta hizmetlerini daha etkili hale getirirken, aynı zamanda ülkelerin benzersiz kimliklerini yansıttılar.
Bu koleksiyonlar, renkli tasarımların yanı sıra tarihi olayların izlerini taşıyan önemli semboller içerir. Pullar üzerindeki resimler, ünlü kişilerin portreleri, tarihi olayların anıtları ve doğal güzelliklerin betimlemeleri gibi çeşitli temaları kapsar. Koleksiyoncular, pul tarihini, baskı tekniklerini ve nadir örnekleri araştırırken tarihle iç içe geçerler.
Filatelik koleksiyonlar, koleksiyoncuların bilgi paylaşımı ve deneyimlerini bir araya getirdiği bir topluluğu da içerir. Bu topluluklar, pulların geçmişini ve nadir örneklerini inceleme fırsatı sunar.
Koleksiyon yapmaya başlamak kolaydır, ancak birçok koleksiyoncu yıllarca süren bir tutkuya dönüşen büyük koleksiyonlar oluşturur. Koleksiyonunuzun bir teması veya odak noktası olabilir. Örneğin, belirli bir ülkenin pullarını, belirli bir dönemin pullarını veya ilginizi çeken bir konuyu (örneğin, spor veya bilim) içeren pulları toplayabilirsiniz.
Sonuç olarak, filatelik koleksiyonlar, tarih, kültür ve sanatın muhteşem bir birleşimini sunar. Bu hobinin cazibesi, dünyayı farklı bir perspektiften görme ve geçmişi anlama isteğini tatmin eder. Pul koleksiyonculuğu, koleksiyonculara dünya çapında farklı konuları keşfetme ve paylaşma fırsatı sunar. Bu nedenle, filatelik koleksiyonlar, pul tutkunlarının gözdesi olarak yerini korumaya devam ediyor.
Commentaires